آیا درباره بیماری فلج بلز چیزی شنیده اید ؟!

در عارضه فلج بلز یا فلج صورت، عضلات یک سمت صورت فلج و ضعیف می شوند و معمولاً سفتی یا افتادگی یک طرف صورت و همچنین یک طرف شدن لبخند فرد در این بیماری مشاهده می شود. التهاب و تورم عصب فاشیال به عنوان عصب هفتم جمجمه که کنترل کننده حرکات عضلات صورت است، دلیل بروز این بیماری خواهد بود.

در واقع اختلال فلج بلز یکی از شایع ترین دلایل افتادگی صورت به شمار می رود. یکی از فاکتورهایی که سبب افزایش ریسک ابتلا به فلج بلز می شود، قرار گرفتن مکرر در موقعیت های استرس زا و یا دچار استرس شدن به مدت طولانی خواهد بود. همچنین شیوع این عارضه بیشتر در افراد 45-25 سال دیده می شود و احتمال بروز آن بیشتر در افراد دیابتی و خانم های باردار در مقایسه با سایرین وجود دارد. در این مقاله قصد داریم در رابطه با بیماری فلج بلز، علائم و نشانه های آن و همچنین نحوه درمان این عارضه صحبت کنیم.

 

علائم و نشانه های بیماری فلج بلز

صورت ما از ماهیچه ها و اعصاب زیادی تشکیل شده که هر یک در ایجاد حرکاتی همچون اخم کردن، جویدن، خندیدن، حرف زدن و غیره نقش دارند. با توجه به پیچیدگی نحوه عملکرد عصب صورت، اگر به آن آسیبی وارد شود و یا در عملکرد آن اختلالی پدید آید. از این رو می تواند سبب ایجاد مشکلات زیادی گردد. علائم بیماری فلج بلز ممکن است در هر فردی متفاوت باشد و به صورت ضعف خفیف تا فلج کامل ظاهر شود. اما ضعف ناگهانی یک طرف صورت از شایع ترین نشانه های آن است. معمولاً بروز علائم فلج بلز 2-1 هفته بعد از عفونت چشم یا گوش و سرماخوردگی صورت گرفته و به شکل ناگهانی خواهد بود. احتمال دارد هنگام خوردن، آشامیدن و یا بیدار شدن از خواب متوجه بروز این عارضه شوید. در ادامه به سایر علائم این بیماری اشاره خواهیم کرد.

معرفی علائم بیماری فلج بل

1-در این بیماری احتمال بروز ضعف خفیف تا فلج کامل یک سمت صورت به شکل ناگهانی و در مدت چند ساعت تا چند روز وجود دارد.

2-با توجه به ضعف عضله اوربیکولاریس اکولی بیمار در طرف فلج شده صورت، وی توانایی بستن چشم های خود را ندارد.

3-در همین سمت بالا بردن ابرو نیز دچار اختلال شده و شاهد کاهش چین های پیشانی نیز خواهیم بود. علاوه بر آن، متمایل شدن گوشه دهان به طرف پایین در سمت درگیر نیز، از دیگر نشانه های این بیماری است.

4- به دلیل عدم توانایی در بستن دهان، تراوش آب دهان رخ می دهد.

5- خشکی لب، خشکی دهان و بوی بد آن از دیگر نشانه های فلج بلز است.

6-عمل خوردن و آشامیدن به سختی انجام می گیرد.

7-حساسیت به صدا و وز وز گوش به ویژه اگر التهاب به عضلات گوش نزدیک باشد.

8-احساس سوزش چشم و درد در فک و گوش بروز پیدا می کند.

9-قدرت چشایی بیمار به دلیل خشکی دهان کاهش خواهد یافت.

10-احساس ضعف و گرفتگی در صورت و همچنین سردرد رخ می دهد.

11-در حالت های مختلف چهره از قبیل لبخند زدن، خندیدن، اخم کردن و غیره اختلال ایجاد می شود.

12-در این عارضه با خشکی چشم، احتمال بروز عفونت در آن وجود دارد.

13-تو رفتگی بین لب بالا و بینی نیز با بروز بیماری فلج بلز از بین خواهد رفت.

 

علل بیماری فلج بلز چیست؟

عصب صورت وظیفه کنترل عضلات صورت و نواحی گوش را دارد و از میان شکاف باریک استخوان، از مغز منتهی به صورت خواهد شد. با التهاب عصب هفتم مغزی و یا تحت فشار قرار گرفتن آن، انتقال سیگنال های ارسالی از مغز به طرز صحیحی صورت نگرفته و در نتیجه این بیماری بروز پیدا می کند و در نهایت نیز سبب ضعف خفیف یا فلج شدن صورت می گردد. هنوز دلیل اصلی این عارضه ناشناخته بوده، ولی به اعتقاد خیلی از محققان، به احتمال زیاد شروع این بیماری از یک عفونت ویروسی می باشد. باکتری ها و ویروس هایی که مرتبط با بروز فلج بلز هستند، عبارتند از:

• ایدز به عنوان یک عامل اصلی آسیب به سیستم ایمنی بدن
• ویروس هریس زوستر عامل ایجاد زونا و آبله مرغان
• هریس سیمپلکس دلیل بروز هرپس تناسلی و تبخال
• سارکویدوسیس عامل بروز التهاب اندام ها
• بیماری عفونی میکروبی لایم ایجاد شده توسط کنه های آلوده
• عامل ایجاد بیماری عفونی مونونوکلئوزیس که ویروس اپستین-بار است.
• سرخک یا سرخچه آلمانی
• آنفلونزا
• ویروس کوکساکی عامل بیماری دست و پا و دهان
• ویروس اوریون
• عفونت های سیتومگالوویروس
• آدنو ویروس عامل بیماری های تنفسی

از دیگر فاکتورهایی که سبب بیماری فلج بلز می شوند، می توان به ام اس، سموم، جراحت، فشار خون بالا، میاستنی گراویس، سندرم گیلن باره و دیابت اشاره نمود.

آشنایی با نحوه تشخیص بیماری فلج بلز

در ابتدا پزشک جهت سنجش ضعف عضلات صورت به معاینه فیزیکی شما می پردازد. بدین منظور از شما انجام حرکاتی از قبیل بالا بردن ابرو، اخم کردن، بستن چشم ها، نشان دادن دندان ها و در کل حرکت دادن عضلات صورت را می خواهد. برخی از این آزمایشات عبارتند از:

EMG یا الکترومیوگرافی: در این آزمایش، فعالیت های الکتریکی عضله تست می شود. بدین صورت که با قرارگیری الکترودهایی روی عضلات، اندازه گیری فعالیت های الکتریکی آنها در پاسخ به تحریک های الکتریکی صورت می گیرد. همچنین در این تست، اقدام به سنجش ماهیت، تحریک پذیری و سرعت هدایت سیگنال های عصبی در طول یک عصب خواهد شد. دلیل پیشنهاد پزشک به انجام این آزمایش، ارزیابی شدت و میزان صدمات وارد شده به عصب می باشد.

 

CT یا سی تی اسکن و MRI تصویربرداری تشدید مغناطیسی:

 عصب کنترل کننده عضلات صورت توسط مجرایی به طرف صورت هدایت می گردد. در صورت تنگ شدن مجرای عصب عضلات به دلیل وجود تومور یا شکستگی استخوان گونه، عصب صورت تحت فشار قرار خواهد گرفت. در نتیجه، احتمال آسیب دیدگی غلاف محافظ عصب به دلیل وارد شدن فشار بیش از اندازه به آن وجود دارد. در چنین شرایطی امکان بروز علایمی همچون فلج بلز دور از ذهن نیست. در نتیجه، پزشک توصیه به انجام آزمایش MRI یا CT(توموگرافی کامپیوتری) به منظور رد کردن احتمال وجود تومور یا شکستگی استخوان گونه خواهد کرد.

انجام آزمایش خون: این مرحله به عنوان روشی جهت تشخیص بیماری فلج بلز نبوده و تنها به منظور رد کردن احتمال وجود عفونت در بدن و یا ابتلا به بیماری لایم توسط پزشک تجویز خواهد شد.

 روش های درمان بیماری فلج بلز

راهکارهای متعددی جهت درمان عارضه فلج بلز بر اساس شدت عوارض آن و همچنین وضعیت بیمار وجود دارد که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.

1-فیزیوتراپی: یکی از بهترین و کارآمدترین تکنیک های درمان فلج بلز، فیزیوتراپی است. در این روش فیزیوتراپیست به بررسی دقیق شرح حال بیمار پرداخته و اقدام به تنظیم برنامه درمانی ویژه ای برای وی بسته به شدت علائم خواهد کرد. برخی روش های فیزیوتراپی (فیزیوتراپی در گیلاوند)  برای فلج بلز به شرح زیر است :

استفاده از جریان فارادیک برای تحریک عضلات صورت

استفاده از لامپ آی آر برای پر خونی در ناحیه صورت

به کارگیری اولترا سوند برای ایجاد تغییرات بیولوژیک در اطراف عصب فاشیال

لیزر تراپی (لیزرتراپی در دماوند ) برای کاهش التهاب عصب فاشیال

درای نیدلینگ (سوزن خشک)

تیپینگ برای جلوگیری از کوتاهی عضلات صورت

تمرین درمانی برای عضلات صورت ( تمرینات PNF )

روش درمانی نوین بیوفیدبک

 

2-روش دارویی: از درمان های دارویی عارضه فلج بلز می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• داروهای کورتون که سبب کاهش التهاب خواهند شد.
• داروهای مسکن همچون استامینوفن و ایبوپروفن که کمک شایانی به تسکین درد خفیف خواهند کرد.
• مصرف داروی ضد باکتری یا ضد ویروس، اگر که دلیل بروز فلج بلز، باکتری یا ویروس باشد. هر چند داروهای ضد ویروسی از قبیل آسیکلوویر یا زویراکس و والترکس یا والاسیکلوویر به تنهایی تأثیری در درمان این بیماری ندارند، اما مصرف آنها به همراه داروهای کورتیکواستروئیدها مؤثر خواهد بود.
• قطره چشم
• داروی پردنیزولون به عنوان یک قرص کاهش دهنده التهاب، کمک شایانی به بهبود سریع عصب صدمه دیده صورت خواهد کرد. این دارو مانع از ترشح مواد شیمیایی به وجود آورنده التهاب مانند لوکوترین و پروستاگلاندین در بدن می شود. همچنین بر اساس تحقیقات، مصرف این قرص بعد از 72 ساعت از آغاز علائم بیماری فلج بلز، تأثیر بسزایی در کاهش میزان و شدت علائم آن دارد.
• یکی از داروهای رایج جهت درمان بیماری فلج بلز، داروهای کورتیکواستروئیدی بوده که سبب کاهش میزان تورم و التهاب صورت با خواص ضدالتهابی قوی خود خواهد شد.

3-روش های درمان خانگی: از درمان های خانگی بیماری فلج بلز می توان از موارد زیر نام برد:

• برای چشم های خشک بهتر است از پد چشمی یا چشم بند مخصوص استفاده گردد.
• به منظور تسکین درد، یک حوله گرم و مرطوب روی صورت گذاشته شود.
• ماساژ صورت

 

4-استفاده از طب مکمل یا جایگزین: همچنین در درمان بیماری فلج بلز می توان به سراغ روش های زیر رفت:

• تکنیک های یوگا یا مدیتیشن
• طب سوزنی
• مصرف ویتامین های روی، B12، B6 و در کل ویتامین درمانی

5-جراحی پلاستیک: به منظور رفع مشکلات ناشی از فلج بلز، در برخی موارد نادر به جراحی پلاستیک نیاز است. از انواع جراحی پلاستیک در این زمینه می توان به لیفت پلک، پیوند عصب، لیفت ابرو و کاشت صورت اشاره نمود. البته ممکن است نیاز به تکرار بعضی جراحی ها مانند لیفت ابرو هر چند سال یکبار باشد.

سخن پایانی

در این مقاله به ارائه مطالبی در مورد بیماری فلج بلز و علائم و نشانه های آن و همچنین نحوه درمان آن پرداختیم. به منظور تشخیص و درمان این بیماری حتماً به سراغ بهترین پزشک متخصص مغز و اعصاب بروید. چرا که یک پزشک حرفه ای و مجرب می تواند کمک مؤثر و بزرگی به شما در درمان این بیماری نماید. یادتان باشد که احتمال بروز عواقب جبران ناپذیری با درمان های خودسرانه این بیماری وجود دارد. بنابراین در صورت مشاهده علائم این عارضه در سریعترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کرده تا وی به بررسی دقیق وضعیت شما بپردازد.

متخصصین ما در فیزیوتراپی دیاکو (فیزیوتراپی در دماوند ) آماده ارائه پیشرفته ترین خدمات فیزیوتراپی در زمینه بیماری فلج بلز میباشند .

مطالب مرتبط :

شین اسپلینت – درمان خار پاشنه با شاک ویو  – درمان سندروم پیریفورمیس– سندروم تونل گویان – گزگز دست و پا – مرکز فیزیوتراپی دماوند – مرکز فیزیوتراپی گیلاوند